Khuyến cáo phòng chống bệnh đậu mùa khỉ

Trước đó, ngày 10.4.2024, bệnh nhân tên H.C.D đến khám bệnh tại Trung tâm Y tế thị xã Trảng Bàng do chấn thương bàn chân (phòng khám ngoại). Ngày 22.4, bệnh nhân bắt đầu xuất hiện triệu chứng nổi mụn nước ở bộ phận sinh dục nên đến khám ở Bệnh viện Da liễu Thành phố Hồ Chí Minh, sau đó bệnh viện lấy mẫu xét nghiệm gửi Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh.

Đến ngày 26.4, bệnh nhân có dấu hiệu sốt kèm theo những mụn nước nên đến khám ở Bệnh viện Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh và được cấp thuốc điều trị tại nhà trong 7 ngày.

Ngày 4.5, Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh phản hồi kết quả bệnh nhân dương tính với virus đậu mùa khỉ. Tình trạng hiện tại của bệnh nhân: mụn nước không tăng thêm và những mụn nước cũ đã lành.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tây Ninh đã phối hợp Trung tâm Y tế thị xã Trảng Bàng tiếp tục điều tra, truy vết, xác định tất cả người tiếp xúc gần; lập danh sách và hướng dẫn mọi người tự theo dõi sức khoẻ trong 21 ngày từ ngày tiếp xúc bệnh nhân cuối cùng; tư vấn cho người tiếp xúc gần về các dấu hiệu của bệnh, các biện pháp phòng, chống để tự phòng bệnh cho mình và cho người khác. Khi có triệu chứng nhức đầu, sốt, ớn lạnh, đau họng, khó chịu, mệt mỏi, phát ban, nổi hạch... cần hạn chế tiếp xúc người khác; thông báo ngay cho cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán, lấy mẫu xét nghiệm và điều trị, cách ly kịp thời.

Ngành Y tế khuyến cáo người dân, nếu phát hiện bản thân hoặc người xung quanh có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị đúng.

Người bệnh cần tuân thủ nghiêm túc các hướng dẫn của nhân viên y tế trong chăm sóc điều trị cho bản thân, giảm thiểu các biến chứng cũng như thực hiện nghiêm các biện pháp phòng lây nhiễm; phối hợp truyền thông cho những người tiếp xúc gần với mình.

Đặc điểm của bệnh đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ là bệnh lây truyền từ động vật sang người, việc lây truyền từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp gần, lây qua vết thương hở, dịch cơ thể, giọt bắn lớn của đường hô hấp và qua tiếp xúc với các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Sự lây truyền có thể xảy ra qua nhau thai từ mẹ sang thai nhi hoặc khi tiếp xúc gần trong và sau khi sinh.

Thời gian ủ bệnh thường từ 6-13 ngày, nhưng có thể dao động từ 5-21 ngày. Triệu chứng điển hình là sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mệt mỏi, phát ban có thể nhìn giống như mụn nước xuất hiện trên mặt, bên trong miệng hoặc ở các bộ phận khác của cơ thể như bàn tay, bàn chân, ngực, bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.     

Bệnh có thể tự khỏi trong vòng 2-3 tuần nhưng có thể tổn thương da toàn thân và có hạch to kéo dài 2-3 tuần. Bệnh thường nặng ở trẻ em phụ nữ mang thai hoặc người suy giảm miễn dịch

Tuy nhiên, trên các đối tượng nguy cơ cao (phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em, người mắc bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch,…) có thể chuyển nặng (nhiễm khuẩn da, viêm phổi, viêm não, nhiễm khuẩn huyết) và tử vong. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ tử vong khi mắc bệnh theo thống kê trước đây dao động từ 0-11%.

Để chủ động phòng chống dịch bệnh đậu mùa khỉ ở nước ta, người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:

1. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

2. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay. 

3. Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

4. Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.

5. Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

6. Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.

Hãy chủ động thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh để bảo vệ bản thân và cộng đồng trước dịch bệnh đậu mùa khỉ