TÍN DỤNG ĐEN – Món nợ trả mãi không dừng

Nắm bắt được tâm lý này, các đối tượng hoạt động cho vay nặng lãi “tín dụng đen" đã sử dụng nhiều chiêu thức như: Phát, dán tờ rơi tại các địa điểm công cộng, cột điện, tường rào, nơi có nhiều người qua lại hoặc quảng cáo qua mạng xã hội như zalo, facebook, cấu kết thành lập những nhóm đòi nợ thuê hoạt động ở tất cả các huyện, thành phố. 

Dán tờ rơi 'tín dụng đen', hai thanh niên bị công an bắt gỡ bỏ - Tuổi Trẻ Online

Khi đến vay tiền, người dân chỉ cần đưa bản photo chứng minh nhân dân, hộ khấu, giấy phép lái xe... Sau đó, các đối tượng sẽ tiến hành làm hợp đồng vay mượn, trả góp, trong đó có kèm theo lãi suất nhưng không quá mức lãi suất mà pháp luật quy định. Hợp đồng này có chữ ký của người vay tiền nhưng nhóm các đối tượng cho vay sẽ giữ hợp đồng mà không đưa cho người vay… 

Tín dụng đen thường xuyên tung các quảng cáo cực kỳ hấp dẫn, chiêu dụ “con nợ” vào bẫy

Ngoài ra, một số trường hợp cần tiền kinh doanh, đáo hạn ngân hàng, thua tiền đánh bạc... sẵn sàng "vay nóng" hoặc mượn tiền trả góp theo ngày (với lãi suất 15-30%/tháng). Nếu không trả đủ lãi, họ sẽ cộng số lãi này vào tiền gốc. Cứ như vậy, số tiền nợ càng nhiều, đến khi người vay không còn khả năng chi trả, các đối tượng cho vay tiền sẽ đe dọa hành hung, bắt cóc, bôi nhọ danh dự, nhân phẩm, thậm chí đe dọa người thân của người vay nợ nhằm tạo sức ép buộc phải bán nhà cửa, tài sản trả nợ.

Tín dụng đen hay thường được gọi theo cách phổ thông là cho vay nặng lãi. Đây là một loại hình thức cho vay tiền nhưng với lãi suất vô cùng cao, trái với những quy định của pháp luật. Cho vay nặng lãi thường đến từ các tổ chức hoặc cá nhân hoạt động tự phát, không được cấp giấy phép kinh doanh và lãi suất cho vay đều do tự bản thân các tổ chức, cá nhân này đặt ra và lãi suất có thể lên đến trên 150% so với mức lãi suất của ngân hàng được nhà nước quy định. Đối tượng mà các bên tín dụng đen nhắm vào thường là những người đang cần “Vay nóng gấp” mà lại không thể vay ngân hàng bởi không có tài sản thế chấp hoặc hồ sơ không được ngân hàng duyệt do một vài lý do. Từ những nội dung trên ta có thể hiểu :

Tín dụng đen là một hình thức tín dụng cho vay nặng lãi, đây là loại hình phi chính thức không được pháp luật công nhận, không thông qua các đơn vị, tổ chức được nhà nước cho phép hoạt động tín dụng.

Đặc điểm của tín dụng đen thứ nhất là không được pháp luật thừa nhận: Với bản chất là các cá nhân, tổ chức hoạt động trọng lĩnh vực vay tín dụng những không đăng ký kinh doanh với cơ quan nhà nước và với mức lãi suất mà các cá nhân, tổ chức này tự đặt ra không theo quy định thậm chí còn không đúng với hình thức, lãi suất, chủ thể được quy định tại Bộ luật dân sự và của Ngân hàng nhà nước Việt Nam; tác động tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến hoạt động tài chính nói riêng và của nền kinh tế thị trường nói chung. Chính vì điều này nhà nước không công nhận và đang tìm cách hạn chế hướng tới loại bỏ hình thức này ra khỏi xã hội để ổn định lại trật tự vốn có của thị trường. ….Khi không được pháp luật thừa nhận, cả người đi vay và người cho vay đều mang mức độ rủi ro rất lớn khi xảy ra tranh chấp hoặc sự kiện không mong muốn sẽ không được sự bảo hộ của pháp. Nếu theo các hình thức được pháp luật công nhận thì cũng được hiểu là pháp luật cũng có những quy định về quyền và lợi ích của các bên kèm theo các cơ chế nhằm đảm bảo cho quyền và lợi ích này được bảo vệ và thực thi trên thực tế trong các hoạt động tín dụng.  Và ngược lại nếu  người tham gia tín dụng đen xảy ra các trường hợp không mong muốn thì quyền lợi  được đảm bảo sẽ ít hơn rất nhiều và có khả năng cao lợi ích hợp pháp sẽ bị xâm hại nghiêm trọng.

Song song đó, Tín dụng đen có lãi suất cao: Nếu đối với các hình thức cho vay của ngân hàng, các tổ chức tín dụng được pháp luật điều chỉnh về mức lãi suất tối đa, hoặc phải tuân theo quy định của pháp luật về ngân hàng thì với tín dụng đen lãi suất được xác lập mà không theo quy định của pháp luật. Nhưng đối với tín dụng đen do lãi suất được bên cho vay tự quyết định nên lãi suất có thể cao hơn rất nhiều so với số liệu mà pháp luật quy định, nhằm đạt được lợi ích mà các bên cho vay thường tăng mức lãi suất rất cao bằng các chiêu trò khác nhau. Bởi có quy trình vay đơn giản, không giống như quy trình, thủ tục vay tại ngân hàng và các tổ chức tín dụng cần đầy đủ giấy tờ tuy thân cũng như giấy tờ về tài sản thế chấp,… khá nhiều vấn đề và phức tạp. Khi thực hiện hợp đồng vay, trừ trường hợp vay từ những người thân cận với số tiền không lớn. Tín dụng đen có những hình thức rất đơn giản, khách hàng chỉ cần có CMND/CCCD hoặc giấy phép đăng ký phương tiện giao thông đang sở hữu cùng một số giấy tờ phổ thông khác là có thể hoàn tất thủ tục và nhận được tiền một cách dễ dàng để nhằm đáp ứng cho nhu cầu của mình mà không cần tốn thời gian và công sức nhiều để thực hiện các giao dịch phức tạp, rườm rà tại các tổ chức tín dụng hoặc ngân hàng. 

Đặc điểm để nhận biết tín dụng đen là thủ tục vay rất đơn giản, người vay chỉ cần CMND/CCCD hoặc các giấy tờ tùy thân khác là có thể nhận tiền từ các tổ chức, cá nhân cho vay tín dụng đen

Một khi khách hàng đã vướng vào Tín dụng đen, do đối tượng của tín dụng đen là các cá nhân, tổ chức không có tài sản hoặc gặp khó khăn trong việc vay vốn tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng tìm đến hay đúng hơn là đã đến bước đường cùng không thể xoay sở tài chính được, nên các cá nhân, tổ chức cho vay tín dụng đen tận dụng cơ hội đó đã tự mình đặt ra mức lãi suất rất cao buộc các chủ thể phải vay khiến trong thời gian dài vay nợ, người đi vay sẽ phải chịu khoản nợ đi kèm với lãi suất rất cao và mang nhiều rủi ro. Nếu trường hợp chưa thể trả hết nợ đúng kỳ hạn, người vay không trả sẽ tiếp tục phát sinh thêm các khoản lãi khác. Đồng thời, gốc cộng lãi, lãi lại cộng thêm lãi khiến cho người đi vay rơi vào trường hợp mất khả năng trả nợ.

Bên cạnh đó, Tín dụng đen tiềm ẩn rủi ro cao bởi các chủ thể đi vay khi thực hiện giao dịch được gọi là tín dụng đen thường sẽ được vay mà không có tài sản thế chấp. Khi không thể thanh toán khoản nợ đúng hạn và nhiều trường hợp không thể thanh toán được nên khi người đi vay mất khả năng trả nợ thì các tổ chức, cá nhân cho vay sẽ gặp phải khó khăn trong quá trình thu hồi nợ do hình thức tín dụng đen không được nhà nước công nhận và khi xảy ra tranh chấp việc đưa ra pháp luật bảo vệ là rất hạn chế. 

Tín dụng đen không được pháp luật công nhận nên khi xảy ra tranh chấp việc đưa ra pháp luật bảo vệ là rất hạn chế

Do đó việc vay tiền từ các tổ chức tín dụng đen đem đến nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với người vay và cả xã hội. Vay tín dụng đen sẽ tạo ra những khoản nợ lớn hơn rất nhiều lần so với số tiền vay ban đầu. Điều này sẽ khiến cho người vay không đủ khả năng chi trả, thậm chí mất khả năng chi trả khi số nợ đã quá lớn. Lúc này, người vay tiền tín dụng đen sẽ bị uy hiếp, khủng bố, đe dọa tung hình ảnh cá nhân nhằm súc phạm danh dự, nhân phẩm, đánh đập,…Làm ảnh hưởng đến cuộc sống và cả tính mạng của bản thân và người thân. Còn đối với các doanh nghiệp khi vay tiền tín dụng đen sẽ có nguy cơ bị phá sản, lỗ vốn do số nợ tăng nhanh, lãi suất cao dẫn đến không đủ khả năng chi trả. Tín dụng đen có thể gây nên nhiều bất ổn cho kinh tế, trật tự của xã hội mà nhà nước đang cố gắng bảo vệ.

Hậu quả của hoạt động “tín dụng đen" là hết sức nặng nề. Khi không có khả năng chi trả sẽ bị các đối tượng nhắn tin, gọi điện hoặc trực tiếp đến nhà đe dọa, khủng bố tinh thần, hành hung, cưỡng đoạt tài sản khiến người vay nợ khiếp sợ, không dám tố cáo hoặc khong dám hợp tác với cơ quan công an để điều tra.

Để phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh, vô hiệu hóa và xử lý triệt để các băng nhóm, đối tượng cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, người dân cần hiểu rõ những phương thức, thủ đoạn của tội phạm liên quan đến hoạt động “tín dụng đen" và hậu quả của nó gây ra cho bản thân, gia đình nhằm nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa đối với tội phạm cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê, không tiếp tay hoặc để các đối tượng lợi dụng hoạt động; người dân tích cực tham gia tố giác, hỗ trợ lực lượng chức năng đấu tranh, xử lý các vi phạm liên quan đến “tín dụng đen"; kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật trong hoạt động “tín dụng đen" đòi nợ, siết nợ thuê. 

Cảnh giác, tố giác và tránh xa tín dụng đen vì lợi ích của chính mình và toàn xã hội

Đối với các cơ sở lưu trú, nhà trọ, nhà dân cần cảnh giác không cho các đối tượng liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ thuê “tín dụng đen" thuê nhà để làm cơ sở hoạt động.

Người dân tích cực tham gia lên án, tố giác tội phạm liên quan đến hoạt động cho vay nặng lãi, siết nợ, đòi nợ thuê “tín dụng đen". Đối với những người đang tham gia vào hoạt động “tín dụng đen" bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc bị đe dọa, hành hung, cưỡng đoạt tài sản cần đến ngay Cơ quan Công an nơi gần nhất để trình báo và hướng dẫn biện pháp xử lý.

Hữu Thành